شکست آمريکا در شوراي امنيت عليرغم همپوشاني فرانسه و انگليس

يک ماهي از حوادث غيرانساني در کشور فرانسه به عنوان مهد دموکراسي در غرب مي‌گذرد، حوادثي که تاکنون نزديک به چند تن در آن کشته شده و صدها نفر در آن زخمي شده‌اند. حوادث فرانسه براي کشورمان بسيار حائز اهميت است چرا که فرانسه يکي از شرکاي آمريکا در پرونده هسته‌اي بوده که طي سالهاي اخير فشارهاي فراوان اقتصادي و سياسي را عليه کشورمان به راه انداخته است. در واقع در تمام مقاطعي که آمريکا يا ساير سازمان‌هاي بين‌المللي تحت مديريت اين کشور به سمت تحريم ايران گام برداشتند، فرانسه نه تنها از آن حمايت کرد بلکه به آتش تحريم عليه ايران دميد تا جايي که حتي بعد از خروج دونالد ترامپ از برجام، دولت اين کشور به صورت زيرپوستي شرکت‌ها و سرمايه‌گذاران خود را که به صورت محدود با ايران کار مي‌کردند از تهران فراخواند. اين در حالي است که فرانسه پيش از خروج آمريکا از توافق هسته‌اي نيز (همانند انگليس و آلمان) هچ کدام از تعهدات 10 گانه اروپايي‌ها مندرج در پيوست دوم برجام را اجرايي نکردند و هيچ کوششي براي پايبندي آمريکا به تعهدات برجامي در قالب برگزاري کميسيون مشترک برجام را نيز عملياتي نکردند.

ميزباني و تقويت گروه تروريستي منافقين

ديگر آنکه فرانسه به عنوان ميزبان گروه تروريستي سازمان منافقين و تقويت کننده آن جهت تشديد فشارها به جمهوري اسلامي ايران بوده است و از سوي ديگر اين کشور همراه با کشورهايي نظير آمريکا و انگليس و آلمان طي سالهاي اخير تلاش‌هاي فراواني در قالب معرفي کردن ايران به عنوان کشوري که حقوق مردمش را نقض مي کند صورت داده است که «سندسازي حقوقي بشري» عليه کشورمان توسط فرانسه طي مذاکرات هسته اي وارد فاز جديدي نيز شده بود. | ادامه در صفحه 2دولت فرانسه با افعالی نظیر «بسترسازی مالی، امنیتی و معنوی برای تشکیل نشست سازمان منافقین»، «حضور برخی از مقامات رسمی این کشور در این نشست» و «اعتراف به تلاش برای براندازی حاکمیت سیاسی جمهوری اسلامی» اعمال متخلفانه‌ای که برخلاف قوانین مصرح حقوق‌بین‌الملل است، چراکه مجموعه‌ای از اسناد بین‌المللی لازم‌الاجرا وجود دارد که براساس آن دولت‌ها متعهد به مبارزه با تروریسم بوده و اعمال متخلفانه بین‌المللی دولت‌ها موجد مسئولیت بین‌المللی آنهاست و تخطی از تعهدات بین‌المللی نیز نوعی عمل متخلفانه بین‌المللی تعریف می‌شود.

موضع مداخله‌جویانه فرانسه در فتنه ۸۸ و غائله ۹۶

مهمتر اینکه فرانسه در مقاطع حساسی نظیر فتنه سال ۸۸ و غائله سال ۹۶، به صورت صریح از فتنه گران و آشوبگران داخلی حمایت و همراه با سایر کشور‌های غربی به اعمال تحریم‌هایی با همین عنوان روی آورد! مقامات رسمی این کشور در این دو مقطع حیاتی، با متهم کردن نظام اسلامی به عنوان کشور حامی تروریست، دولت کشورمان را به عنوان ناقض حقوق جامعه ایرانی معرفی کردند! عالی‌ترین مقام اجرایی دولت‌های غربی اعم از رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر و وزیر امورخارجه درباره حوادث سال ۸۸ و ۹۶ ایران با دخالت رسمی در امورداخلی ایران خواهان تغییر نظام سیاسی در کشور می‌شوند. به عنوان نمونه در حین حوادث دی ماه سال ۹۶، مکرون در تماس تلفنی با روحانی نسبت به عواقب حقوقی و سیاسی عدم خویشتنداری دولت ایران در قبال معترضان (و نه آشوبگران) هشدار می‌دهد، سفر لودریان وزیر خارجه خود به تهران را نیز به بهانه دفاع از مردم معترض لغو می‌کند، فرانسه علاوه بر این در همان هنگامه طی سخنرانی‌های رسمی تلاش کرد ایران را ناقض حقوق شهروندی معرفی کند. نیکولا‌سارکوزی رئیس جمهور فرانسه در شهرآشوب سال ۸۸ علاوه بر حمایت رسمی از آشوبگران داخلی به آن‌ها وعده داد که برای ادامه اغتشاشات روی سفارت فرانسه در تهران حساب ویژه‌ای باز کنند. فرانسه طی هشت روز دو بار سفیر ایران را احضار کرد، در خرداد ۸۸ «کوشنر» وزیر خارجه وقت فرانسه برخورد با اغتشاشگران را «بی‌رحمانه» خواند و «آنری گویانو» مشاور ارشد رئیس جمهوری این کشور اظهارات مشابهی را مطرح کرد.

پاسخ به فرانسه باید چگونه باشد؟

با توجه به آنچه اشاره شد، این پرسش مطرح می‌شود که پاسخ به فرانسه باید چگونه باشد و دولت اعتدال و دستگاه سیاست خارجه باید نسبت به رفتار‌های غیرانسانی دولت فرانسه با معترضین داخلی (با توجه به اصول روابط بین الملل و حقوق بین الملل) باید چگونه باشد چرا که بر اساس عرف بین‌المللی کشور‌های فعال در عرصه بین‌المللی که خود را به عنوان قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی مطرح می‌کنند درباره چنین حوادثی معمولا سکوت نکرده و موضعی کاملا شفاف و قاطع از خود اتخاذ می‌کنند. همانطور که اشاره شد امریکا، انگلیس و آلمان بیشترین سهم را در مواضع و بیانیه‌های «ضدحقوق بشری» درباره ایران داشته‌اند و با آنکه حوادث اخیر فرانسه، نقض صریح مفاد حقوق بین‌الملل و قانون اساسی و حقوق شهروندی فرانسه است با گذشت ۴ هفته از آغاز این حوادث، تنها دستگاه سیاست‌خارجه و نه رئیس جمهور و وزیر امورخارجه کشورمان در قالب بیانیه‌ای کلی صرفاً به ابراز هشدار شهروندان ایرانی که قصد مسافرت به فرانسه را دارند، بسنده می‌کند! البته باید عامل اصلی گستردگی اقدامات مداخله‌جویانه غرب و فعالیت‌های موسوم به حقوق بشری آن‌ها علیه ایران را در رویه و رویکرد‌های دستگاه سیاست خارجه کشورمان طی پنج سال اخیر جست‌وجو کرد. به بیان بهتر «اعتراضات مردمی» امروز فرانسه در مخالفت با سیاست‌های سرمایه‌داری دولت فرانسه از حیث گستردگی، فراگیری و برخورد‌های ضدانسانی نیرو‌های انتظامی و امنیتی این کشور با آنچه «شورش‌های خیابانی» در سال ۸۸ و ۹۶ توسط طیف وابسته به غرب در داخل کشور اتفاق افتاد اساساً قابل قیاس نیست، اما دولت‌های غربی با نادیده گرفتن «اصل عدم مداخله در امور داخلی کشورها» در حقوق‌بین‌الملل به شکل بیانیه و سخنرانی اتهامات غیرواقعی را به ایران عنوان و سندسازی‌های گسترده‌ای را علیه کشورمان ایجاد کردند. ثابت‌ترین رویکرد اتحادیه اروپا در مواجهه با ایران «معرفی کردن کشورمان به عنوان ناقض صلح و امنیت بین‌المللی» است، عنوانی که از متن منشور سازمان ملل به‌ویژه فصل هفتم و ماده ۴۱ و ۴۲ منشور مستفاد شده است و با استناد به همین مفهوم مبهم و البته تفسیرپذیر بسیاری از فعالیت‌های ایران در عرصه‌های مختلف نقض حقوق بین الملل و امنیت جهانی عنوان شده است! علت وضع قوانین متنوع و متفاوت تحریمی ضدایرانی این اتحادیه همین مسئله عنوان شده است؛ کمااینکه اعمال قوانین تحریمی «هسته‌ای»، «موشکی»، «حقوق بشری» و «منطقه‌ای» را نیز اروپایی‌ها به این دلیل علیه ایران وضع کرده‌اند که رفتار ایران در این چهار حوزه، صلح و امنیت بین‌المللی را نقض کرده است. با وجود آنکه اروپا-امریکا دعوا‌های بین‌المللی خود علیه کشورمان را به ترتیب اولویت در هسته‌ای، موشکی، منطقه‌ای و حقوق بشری تعریف کرده است، اما حوادث فرانسه بستری است که برای ایران ظرفیت را هموار کرده تا با ایجاد دعوای حقوقی-سیاسی علیه فرانسه (به نیابت از محور امریکا-اروپا) هم وزانت دستگاه سیاست خارجه را ارتقا داده و هم محاسبات شکل گرفته غرب در مورد دولت کشورمان را تغییر دهد. مهم‌تر اینکه رویکرد مشابه آنچه سال ۸۸ و ۹۶ فرانسوی‌ها و سایر مقامات غربی اتخاذ کرده‌اند با اصل اقدام متقابل به عنوان یک اصل بدیهی در حقوق بین‌الملل همخوانی و مطابقت دارد.

راه اندازی دعوا‌های مختلف علیه ایران که نیازمند پاسخ دهی است

کشور‌های غربی اعم از امریکا، فرانسه و انگلیس و آلمان با طرح دعوا‌های هسته‌ای، موشکی، منطقه‌ای و حقوق بشری، زمین‌بازی دشمنی با ایران را به گونه‌ای طراحی کرده‌اند که در حین مذاکره و اجرای توافق هسته‌ای (به عنوان نخستین دعوا)، به صورت موازی فشار‌ها را در سه پرونده دیگر دنبال می‌کنند. پویایی حقوقی-سیاسی درقبال اقدامات ضدانسانی دولت فرانسه در مواجهه با معترضان این کشور می‌تواند آغازی بر یک تحول اساسی در حوزه رویکردی باشد.

شکست آمریکا این بار در جلسه شورای امنیت

شورای امنیت سازمان ملل متحد چهارشنبه شب برای بحث درباره ششمین گزارش «آنتونیو گوترش»، دبیر کل سازمان ملل درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ این شورا تشکیل جلسه داد و همانطور که پیش از این نیز اثبات شده است، توافق هسته‌ای با غرب نه تنها حجم تحریم‌ها علیه کشورمان را کاهش نداده است بلکه بستری را برای طرح ادعا‌های واهی کشور‌های غربی علیه جمهوری اسلامی ایران در زمینه موشکی و منطقه‌ای و حتی حقوق بشری فراهم آورده است کمااینکه در همین جلسه، ایالات متحده آمریکا و کشور‌های اروپایی به اتفاق، ایران را ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ معرفی کردند و بار دیگر خواهان اعمال قطعنامه ضدایرانی شورای امنیت شدند. در واقع اگر آمریکایی‌ها تا پیش از برجام ادعا‌های خود علیه جمهوری اسلامی ایران را با ماه‌ها تاخیر و مستندسازی به شورای امنیت سازمان ملل می‌بردند، امروز برجام شرایطی را فراهم کرده است که آمریکا و اروپا بدون فوت وقت هر ادعایی را به استناد به متن برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ به جلسات رسمی شورای امنیت کشانده و هر بار ایران را به کمک صد‌ها رسانه فعال در عرصه بین المللی به ناقض صلح، ثبات و امنیت بین المللی معرفی کند؛ اقدامی که پیش از این برای ایالات متحده آمریکا بسیار زمانبر و پرهزینه بود. به طوری که آمریکایی‌ها برای وضع قطعنامه‌های قبل از برجام ماه‌ها کشور‌های عضو شورای امنیت را متقاعد می‌کرد تا به تشکیل جلسه ضدایرانی تن در بدهند. از دیگر سو، محتوای جلسه اخیر شورای امنیت نیز حائز اهمیت است به طوری که اروپایی‌هایی که ۸ ماه (بعد از خروج آمریکا از برجام) هیچ اقدام موثری برای تامین منافع ایران صورت نداده اند بار دیگر در همسویی با ادعا‌های آمریکا، ایران را ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ معرفی کردند که چنین رویه‌ای باید با واکنش قاطع تیم مذاکره کننده کشورمان روبرو شود و آن‌ها را متقاعد کند تا رویه خوش بینی خود نسبت به اروپا را تغییر دهند.

اروپایی‌ها نیز تست موشکی ایران را نقض برجام معرفی کردند!

نماینده اتحادیه اروپا در این نشست هم ضمن تأیید پایبندی ایران به برجام گفت: برخی مسائل خارج از حیطه این توافق بر آن سایه انداخته‌اند. وی به آزمایش‌های موشکی ایران اشاره کرد و از ایران خواست آن‌ها را متوقف کند. مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا ادعا کرد که یکی از مسئولان نظامی ایران گفته که ایران قادر به ساخت موشک‌هایی با برد بالای ۲۰۰۰ کیلومتر است. پامپئو ادعا کرد آزمایش‌های موشکی ایران بعد از حصول توافق هسته‌ای افزایش یافته است. پامپئو با بیان این ادعا که ایران از چندین قطعنامه شورای امنیت سرپیچی کرده گفت: «ایالات متحده هیچ‌گاه این را تاب نخواهد آورد و هر کشوری که به دنبال صلح و امنیت است هم نباید آن را تاب بیاورد.» وزیر خارجه آمریکا مدعی شد ایران از حسن نیت کشور‌های دنیا سوءاستفاده کرده و اکنون صاحب بزرگترین زرادخانه موشکی در منطقه خاورمیانه (غرب آسیا) است. وزیر خارجه آمریکا همچنین ادعا کرد ایران امروزه بزرگترین میزان موشک‌های بالستیک در منطقه را در اختیار دارد. او گفت: برجام سبب نشده که تولید و آزمایش موشک‌های بالستیک ایران کاهش یابد. پامپئو در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: آمریکا به دنبال بازگرداندن محدودیت‌های وضع‌شده توسط سازمان ملل علیه برنامه موشکی ایران در قطعنامه ۱۹۲۹ است. پامپئو گفت: شورای امنیت نباید محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران را در سال ۲۰۲۰ بردارد. او گفت: «این شورا، علاوه بر رسیدگی به فعالیت‌های موشکی ایران نباید محدودیت‌های تسلیحاتی [علیه ایران]را در سال ۲۰۲۰ بردارد.» نماینده فرانسه تصریح کرد تا زمانی که ایران به تعهداتش پایبند باشد فرانسه هم تعهداتش ذیل برجام را اجرا خواهد کرد. او گفت: برخی از رفتار‌های ایران، به ویژه برنامه موشکی همسو با قطعنامه ۲۲۳۱ نیست. نماینده انگلیس هم در آغاز سخنانش گفت: «این بحث در شرایطی مهم انجام می‌شود. دنیا در حال حاضر مکانی پیش‌بینی‌ناپذیر است و تحولات ایران، باعث می‌شود بیشتر اینچنین شوند.» او بر حمایت انگلیس از حفظ توافق هسته‌ای برجام تأکید کرد، اما با بیان ادعا‌های همیشگی گفت: «لازم است ایران گام‌هایی جدی برای رسیدگی به نگرانی‌های این شورا بردارد و متوجه شود که دکترین امنیتی توسعه‌طلبانه‌اش تنها باعث چالش‌های بیشتر خواهد شد.» واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه گفت که مسائل خارج از برجام نباید برای اخلال در آن مورد استفاده قرار گیرند. او با انتقاد از آمریکا گفت که این کشور قطعنامه‌ای که خودش آن را تأیید کرده اجرا نمی‌کند و در صدد تنبیه سایر کشور‌ها اجرای بابت آن است. وی گفت: «ما با وضعی متناقض مواجه هستیم که یکی از اعضا نه فقط به صراحت از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ که خودش تأیید کرده امتناع می‌کند بلکه تلاش می‌کند تمامی دیگر اعضا را بابت اجرای آن مجازات کند.» نماینده روسیه گفت: «در حال حاضر، تنها راه حفظ توافق اجرای موشکافانه آن توسط تمامی کشور‌های باقی‌مانده [در برجام]است.» وی گفت: گزارش گوترش درباره قطعنامه ۲۲۳۱ یکی دیگر از ادله‌هایی است که پایبندی نامشروط ایران به تعهداتش در برجام را نشان می‌دهد و این موضوعی است که همواره در گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم تأیید می‌شود. نماینده روسیه درباره جنجال‌سازی‌های کشور‌های غربی درباره برنامه موشکی ایران هم گفت که در متن قطعنامه «در کل، آزمایش‌های موشکی منع نشده‌اند.» وی در ادامه گفت: «آقای رئیس، خروج آمریکا از برجام، لطمه‌ای جدی به نظام منع اشاعه و منافع امنیتی در خاورمیانه وارد کرده است. وقت آن است که اقدامات یکجانبه کنار گذاشته شوند. تاریخ نشان می‌دهد آن‌ها محکوم به شکست هستند.» نماینده روسیه به انتقادات نمایندگان کشور‌های غربی از فعالیت‌های منطقه‌ای ایران هم پاسخ داد. او گفت: «بسیاری از همکاران ما، طبق روالی معمول تلاش می‌کنند از چارچوب جلسه امروز برای بحث درباره فعالیت‌های منطقه‌ای ایران استفاده می‌کنند و طوری وانمود می‌کنند که گویا ایران منبع تمام آشفتگی‌ها در منطقه است.» نماینده روسیه اضافه کرد: «چیزی که آن‌ها هرگز مطرح نمی‌کنند پیشنهاد‌های واقعی در خصوص این موضوع است طوری که این برداشت در ما ایجاد می‌شود که تنها هدف آن‌ها دامن زدن بیشتر به فضای ضدایرانی و سیاه‌نمایی علیه ایران است.»

هدف اروپا چیست؟

همانطور که اشاره شد اروپایی علیرغم همراهی و همگامی با ایالات متحده آمریکا در این جلسه، و متهم کردن ایران به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ بار دیگر خواهان پایبندی ایران به برجام شده اند؛ در واقع منظور اروپایی‌ها از لزوم پایبندی ایران به توافق هسته‌ای این است که ایران همچنان به صورت یکطرفه تعهدات برجامی را انجام داده و صنعت هسته‌ای خود را تعطیل نگه دارد و آن‌ها نیز با همچنان با عدم اجرا تعهدات مندرج در پیوست ۲ برجام، مشغول فرصت سوزی باشند و با تشدید تحریم‌های ضدایرانی (با همراهی آمریکا) برای کشاندن ایران به مذاکرات موشکی تلاش کنند!